Wszy to niewielkie owady, które wywołują chorobę pasożytniczą nazywaną wszawicą. Najczęściej towarzyszy nam wesz głowowa, która – jak sama nazwa wskazuje – bytuje na owłosionej skórze głowy człowieka. Wszawica jest doskonale rozpoznana i obecnie dysponujemy bardzo skutecznymi preparatami leczniczymi, jak i wspomagającymi ochronę przed pasożytami. Aby zwiększyć bezpieczeństwo swoje, a przede wszystkim dziecka, warto natomiast wiedzieć, skąd biorą się wszy. To już wyjaśniamy w naszym artykule.
Jak dochodzi do zarażenia wszawicą?
Wszy przenoszą się między żywicielami poprzez:
- bezpośredni kontakt „głowa do głowy” – na przykład podczas zabawy, przytulania, uprawiania sportu etc. lub
- wspólne używanie przedmiotów osobistych – takich jak grzebienie, szczotki, czapki, opaski, pościel czy ręczniki.
Możliwe i wcale nie tak rzadkie są również tzw. wtórne zarażenia, do czego najczęściej dochodzi w domu. Gdy po wyleczeniu wszawicy nie zadbamy o pozbycie się pasożytów z podłóg, tapicerowanych mebli, ubrań czy pluszowych zabawek, ryzykujemy szybki nawrót choroby.
Porada eksperta:
Wesz potrafi przeżyć poza żywicielem nawet do 48 godzin, a gnida – wczesna postać rozwojowa pasożyta – jeszcze dłużej.
Czy wszy latają?
Nie, wszy nie posiadają skrzydeł, dlatego nie potrafią latać. Nie mają też zdolności skakania, dlatego mitem jest twierdzenie, że wszy „przeskakują” między żywicielami. Do zarażenia potrzebny jest bezpośredni kontakt z głową nosiciela lub używanymi przez niego przedmiotami.
Wszawica nie jest chorobą ludzi będących na bakier z higieną
To jeden z najczęściej powielanych mitów na temat wszawicy. Bierze się on stąd, że przed laty chorobę tę rzeczywiście utożsamiano wyłącznie z brudnym środowiskiem i tzw. nizinami społecznymi, co, jak dziś wiemy, jest dalekie od prawdy.
Biorąc pod uwagę, że statystycznie wszawicą choć raz zarazi się nawet co drugie dziecko w Polsce, trudno przypisywać tę chorobę wyłącznie osobom gorzej sytuowanym, które nie dbają o higienę osobistą.
Wszawicą może się zarazić każdy, niezależnie od statusu społecznego i majątkowego. Wystarczy nawet krótki kontakt z nosicielem czy powierzchnią, na której bytują pasożyty. To też tłumaczy, dlaczego wszawica zdecydowanie najczęściej dotyka młodsze dzieci, którym trudno jest zachować dystans społeczny (zabawa, przytulanie) czy przestrzegać podstawowych zasad higieny (niepożyczanie sobie przedmiotów osobistych).
Czy dorośli zarażają się wszawicą?
Jak najbardziej. Osoby dorosłe najczęściej zarażają się wszawicą od swoich dzieci, czy to w wyniku bezpośredniego kontaktu, czy korzystając ze wspólnego ręcznika, pościeli, sofy etc.
Zdarzają się również przypadki zarażenia od obcych osób (w klubie, podczas uprawiania sportu, podczas imprez firmowych etc.) czy za pośrednictwem różnych przedmiotów, jak ubrania w sklepowej przymierzalni, tapicerowane oparcia w autobusach, pociągach, samolotach, taksówkach, w hotelu itd.
Wszawicę można szybko wyleczyć i jej zapobiegać
Dobra informacja jest taka, że podobnie jak łatwo jest zarazić się wszawicą, tak łatwo można ją wyleczyć. Służą do tego specjalne preparaty na wszy i gnidy (jajeczka wszy), jak Pipi Nitolic Spray – wystarczy tylko spryskać włosy preparatem i odczekać około godzinę, a następnie wyczesać martwe pasożyty przy użyciu dołączonego do opakowania przyrządu.
Pipi Nitolic Spray nie zawiera środków owadobójczych, działa kontaktowo, dzięki czemu jest bezpieczny dla ludzi i środowiska, a pasożyty nie wykształcą na niego odporności. Więcej o leczeniu wszawicy przeczytasz w osobnym artykule na naszym portalu.
Profilaktyka wszawicy natomiast polega na unikaniu ryzykownego zachowania, a gdy nie da się go całkowicie wyeliminować (dotyczy to zwłaszcza dzieci), na stosowaniu preparatów ochronnych i wspomagających profilaktykę wszawicy, jak spray Pipi Nitolic prevent plus oraz gumki do włosów Nitolic prevent.
Profilaktyce wszawicy poświęciliśmy osobny artykuł – warto do niego zajrzeć!
Podsumowanie
Wiesz już, skąd się biorą wszy, dlatego w ramach podsumowania zapraszamy na krótką sesję pytań i odpowiedzi. Pozwoli Ci to usystematyzować wiedzę na temat wszawicy i zapamiętać najważniejsze kwestie poruszone w tym artykule.
Jak przenoszą się wszy?
Pasożyty przenoszą się między żywicielami poprzez bezpośredni kontakt „głowa do głowy” lub za pośrednictwem wspólnie używanych przedmiotów osobistych, różnych powierzchni itp.
Czy wszy żyją poza żywicielem?
Tak, dorosłe wszy mogą przetrwać poza głową nosiciela do 48 godzin, a gnidy, czyli jajeczka wszy, jeszcze dłużej. To dlatego normą są tzw. wtórne zarażenia, gdzie pasożyty przenoszą się na nowych żywicieli w sposób pośredni.
Czy można się zarazić wszawicą w przymierzalni, autobusie, samolocie itp.?
Jak najbardziej – wystarczy, że wcześniej dane ubranie przymierzała osoba mająca wszawicę lub też zajmowała miejsce, na którym siadamy podczas podróży. Stąd radzimy, aby wybierając się do sklepu czy korzystając ze środków komunikacji zbiorowej, śpiąc w hotelach itd., stosować preparaty ochronne, takie jak Pipi Nitolic prevent plus oraz gumki do włosów Nitolic prevent.
Czy wszy przeskakują między żywicielami?
Wszy nie skaczą i nie latają. Aby zarazić się wszawicą, potrzebny jest bezpośredni kontakt z nosicielem lub przedmiotem, na jakim bytuje pasożyt. Samo przebywanie w tym samym pomieszczeniu z osobą zarażoną wszawicą nie oznacza automatycznego zarażenia.
Czy psy i koty przenoszą wszy?
Nie, zwierzęta domowe nie są wektorami wszawicy, co oznacza, że nie można się zarazić wszawicą od swojego pupila.
Czy dziecko może zarazić rodziców wszawicą?
Tak, zarażenia w bliskiej rodzinie są na porządku dziennym. Wynika to z faktu, iż rodzice często skupiają się wyłącznie na leczeniu wszawicy u dziecka, zapominając o tym, że sami także mogli lub mogą się zarazić, rezygnując z leczenia lub stosowania środków ochronnych. Czynnikiem ryzyka jest także nieprzeprowadzenie generalnych porządków w domu i dalsze korzystanie z przedmiotów, na których bytują pasożyty, np. mebli, pościeli, ubrań etc.